3D printen van beton - een overzicht

In Nederland werden al diverse projecten gerealiseerd in 3D-geprint beton. Deze innovatieve techniek is in opmars, maar zeker nog geen gemeengoed. Er worden nog steeds nieuwe toepassingen en aanscherping van de techniek ontwikkeld. Bijzonder in Nederland is dat er op industriële wijze constructief beton geprint wordt.

De potentie van de techniek is dat er slank mee geconstrueerd kan worden, doordat met de printtechniek het materiaal dáár in de doorsnede gelegd kan worden waar het nodig is.

Hieronder een overzicht van de verschillende projecten en verwijzing naar nadere informatie in de artikelen op Tektoniek.

Introductie

De hype voorbij?

Kirsten Hannema sprak met pioniers uit de 3D-betonprintwereld over de kansen en beperkingen van deze techniek voor de bouw. “We zitten nog steeds in de experimenteerfase.”

Lees meer over 'de huidige stand van zaken'

Ontwerpen van 3D-geprinte betonelementen

Het toepassen van een nieuwe techniek in je project, zoals elementen die 3D-betongeprint zijn, vraagt van de ontwerper kennis van de mogelijkheden en beperkingen van die techniek.

Lees meer hoe je ontwerpt voor de 3D-betonprinter

Meest recente projecten in 3D-geprint beton

Fietsbruggen Noord-Holland

De Provincie Noord Holland realiseerde begin 2024 vier 3D-betongeprinte fietsbruggen. Ze vormen in beeld een familie, maar zijn allen verschillend van lengte en de manier van de knik in de kantafwerking.
Lees meer over 3D-betongeprinte bruggen

Filigraan scherm

TU Eindhoven onderzocht de mogelijkheid van het geautomatiseerd vormen van een ondergrond in zand om op de heuvelachtige vorm een open 3D-betongeprinte structuur te printen. Met in 2023 als resultaat deze filigrane (gevel)schermen. Lees meer over dit onderzoek naar koraal en kantwerk

3D-betongeprinte balkonschermen voor renovatie

In Den Helder ontwierp Kokon Architectuur en Stedenbouw bijzonder gevormde balkons die voor de bestaande, uitgebreide balkons werden gehangen. De eerste flat met nieuwe look werd in 2023 opgeleverd.
Lees meer over de 3D-beton-geprinte metamorfose

Eerder gerealiseerde projecten

Project Milestone

Het vervolg op het eerste bewoonde 3D-betongeprinte woonhuis vindt doorgang, er komen nog vier woning bij in verbeterde techniek. Lees meer over de geleerde lessen en het vervolg

Het ontwerp van de woningen is van Houben & Van Mierlo Architecten. De eerste 3D-betongrpinte bewoonbare woning werd gerealiseerd in 2020. Lees meer over het ontwerp van de eerste 3D-betongeprinte woning in Eindhoven

Parametrisch ontworpen fietsbrug

De bijzondere vorm van de 3D-betongerpinte brug in Nijmegen voor langzaam verkeer is bedoeld als een basisvorm waarbij de breedte kan variëren en het aantal pijlers te ontwerpen is. Lees meer over deze brug bij 3D-betongeprinte bruggen en bekijk de presentatie die ontwerper Michiel van der Kleij voor Tektoniek gaf: parametrisch ontwerp van een brug

Tiny House - De Huizenprinters

De slimme schaalvorm maakt dat het geprinte beton vooral op druk belast wordt. Parametrisch is door Summum Engineering uitgedacht wat de meest effectieve vorm is zonder wapening toe te passen. Het bedrijf Vertigo ontstond als een spin-off van dit project in 2018. Het project wordt kort genoemd in het overzicht over 3D-betonprinten, met nog extra beeld: bekijk dat bij de hype voorbij

Vergaderfabriek

In 2018 werd het eerste paviljoen met 3D-geprint beton gerealiseerd. In een interview met de architect Pim van Wylick en projectcoördinator Hugo Jager leren we meer over dit project. Lees het interview

Eerste fietsbrug - Gemert

Met de eerste fietsbrug in Gemert werd bewezen dat het systeem van gekoppelde elementen op locatie onder spanning gezet, voor een brug werkt. Het is hetzelfde als je een stel boeken die op een rij op een plank staat tegelijk optilt en ze op elkaar drukt om ze omhoog te kunnen houden. Deze methode is bij alle volgende bruggen voortgezet met meer vormvrijheid dan deze eerste.

Toekomst perspectief en eerdere dromen

Innovatieve design ideeën

Vanuit Tektoniek werd redelijk aan het begin van de ontwikkelingen van 3D-beton-printen in 2015 een ontwerpwedstrijd georganiseerd. De resultaten van de 3DCP challenge en de prototypes van drie van de inzendingen geven nog steeds een wenselijk beeld van de mogelijkheden met 3D-printen met beton, al zijn sommige ideeën duidelijk inspiratie geweest voor de huidige praktijk. Bekijk hier de resultaten van de 3DCP challenge

3D-betonprinten op Mars

Bij NASA gaat men nog steeds verder met de onderzoeken naar het betonprinten met lokaal materiaal op andere planeten, waar we in ons overzichtsartikel in 2018 ook al enigszins aandacht aan besteedden. Lees 3D printen tussen realiteit en droom

Watertaxi halte

Niet gerealiseerd project omdat het te complex bleek te zijn in de uitvoering, maar het blijft een mooi voorbeeld welke verbeelding 3D-printen van beton opwekt. Bekijk (in het kort) meer over dit ontwerp in het artikel de hype voorbij

Tot slot

3D-betonprinten blijft voorlopig nog tot de verbeelding spreken en de ontwikkelingen maken steeds meer van de dromen waar. Dit soort uitdagende beelden maken dat de innovatieve techniek uitgedaagd blijft en verdere ontwikkelingen door zal maken.