Explosiebestendig kantoorgebouw in de Botlek

Auteur: Royal HaskoningDHV

De architecten van Royal HaskoningDHV kregen de opdracht van een chemisch concern om een nieuw complex voor hen in het Havengebied van Rotterdam te ontwerpen, dat de veiligheid van de medewerkers goed kan waarborgen. Beton werd functioneel en esthetische ingezet voor een explosiebestendig complex dat ook toxische calamiteiten kan weerstaan. Het gebouw staat namelijk naast de chemische plant van de opdrachtgever in het Botlek gebied.

Veilige werkomgeving

Naast de veiligheid van de werknemers, wilde de opdrachtgever ook de samenwerking tussen de verschillende collega’s en werkgroepen bevorderen. Hiertoe is de keuze gevallen om één gebouwvolume te ontwerpen, waarin alle functies zijn opgenomen.

Belangrijkste aspecten zijn het creëren van een betere (loop-)verbinding en contact tussen de functies en medewerkers, het minimaliseren van logistieke vrachtbewegingen op het terrein en het maximaliseren van overzicht en veiligheid op de toegangen tot het terrein en de gebouwen.

Het centrale atrium, waar alle medewerkers samen kunnen komen, is visueel veilig door het overzicht en een prettige ruimte door het ruim invallend daglicht (zie foto bovenaan de pagina).

Integraal ontwerp

In nauwe samenwerking met het projectteam en de gebruikers van het gebouw zijn tijdens integrale werksessies in korte tijd drie scenario’s van gebouwvolumes en verkeersstromen geschetst.

Dit heeft geresulteerd in een breed gedragen programma van eisen en één masterplan. Hierin is een optimum gevonden in enerzijds de gebouwvolumes en anderzijds de restricties van het beschikbare terrein.

Lead Architect en bouwkundig projectleider Matthijs Boer zegt over dit gebouw en proces: “Qua architectuur wilden we een stoer gebouw creëren dat trots zijn plaats inneemt in de haven van Rotterdam. Zo heeft het gebouw materialen en een vormgeving die goed passen bij de industriële omgeving en een warm interieur. Het meest trots ben ik op het feit dat wij als architecten alles hebben mogen ontwerpen en het enthousiasme van de klant over hun nieuwe onderkomen, en ook de vele positieve reacties van medewerkers, klanten en gebruikers.”

Explosiebestendig

Het gebouw bestaat uit een nieuw kantoor, magazijn en werkplaatsen en is volledig explosiebestendig uitgevoerd. Voor de nodige stabiliteit zijn wanden van zichtbeton toegepast. Een aantal functionele ruimtes zijn als zogenaamde SIP-ruimten (shelter in place) uitgevoerd, waar alle werknemers en gebruikers (260 mensen in totaal) van het gebouw tijdens een toxische calamiteit tot 2 uur lang veilig kunnen schuilen. Deze ruimtes zijn geheel luchtdicht uitgevoerd met speciale luchtdichte deuren uit de voedselindustrie.

Functioneel zichtbeton

De vorm van het explosiebestendige gedeelte van het kantoorgebouw en de constructie en kanaalplaten blijven als zichtbeton in het zicht. Het contrasteert als 'industrieel' materiaal mooi met de wat warmere overige interieur kleuren en materialen zoals hout en vilt.

De architecten wilden overal een glad uiterlijk van het beton. Strak en eenduidig, makkelijk schoon te houden, cleanliness, schone lijnen en wanden, volgens CUR-aanbeveling 100, klasse B2. De kleur van het beton moest een blijvende lichte kleur hebben, grijsschaal conform CUR-100 B2. Betonkolommen en -liggers zijn rechthoekig / vierkant uitgevoerd, waarbij de hoeken 10 mm afgeschuind zijn. De schuine hoeken zijn aangebracht ten behoeve van de hoekbescherming van de kolommen.

Ook buiten heeft het gebouw een stevige betonplint gekregen. Hierdoor lijkt het letterlijk op een stevig podium te staan dat er ook voor zorgt dat het ook echt impact-proof is. Dit heeft mede een beschermende functie omdat het gebouw tegen een stootje moet kunnen, want er rijden veel vorkheftrucks en karretjes rond. De plint bestaat uit geïsoleerde prefab beton panelen.

Toekomstbestendig

Het is een bijzonder gebouw geworden met name door de opvallende verschijningsvorm, implicaties op het gebied van veiligheid (explosie, toxische calamiteiten), alsmede een zeer energiezuinig en comfortabel gebouw. Daarmee is het gebouw op de toekomst gericht: het heeft hoge isolatiewaarden, energiezuinige warmtepompen, energielabel A++, en het is toegerust op het accommoderen van een grote hoeveelheid zonnepanelen.

De architecten hebben het gebouw zo ontworpen dat het zowel in een natuurlijke als industriële omgeving gesitueerd is. Het gebouw staat als het ware op een groene terp, het voorterrein aan de straatzijde heeft een groene uitstraling, en is daarmee in lijn met de overall esthetische uitgangspunten voor het Havengebied. Er is beplanting toegepast dat weinig onderhoud vergt (gras, klimop, wilde bloemen). De grote parkeerplaats aan de achterzijde is voorzien van grasbeton; dit draagt bij aan de groene uitstraling en zorgt tevens voor natuurlijke afwatering. Daarnaast is er een Wadi aangebracht om tijdens grotere regenbuien water op het terrein zelf te kunnen bufferen. Vanaf de parkeerplaats begeleiden klimop wanden de werknemers en bezoekers naar de entree.