Schoonbeton – mooi in zicht
Schoonbeton is de verzamelnaam voor alle architectonische beton waaraan bewust esthetische kwaliteitseisen worden gesteld.
lees meer
Auteur: Barbara Heijl
Verscholen tussen smalle straten in Londen staat het eerste Engelse Nobu Hotel, een keten opgericht door de Japanse chef-kok Nobuyuki Matsuhisa en Robert De Niro. Schoonbeton is zowel buiten als binnen prominent aanwezig in het ontwerp van Ben Adams Architects (BAA). De draagconstructie is gedeeltelijk in het werk gestort en deels geprefabriceerd. Beton en glas kenmerken de stijlvolle, zakelijke gevel.
Passend bij de Japanse stijl van het restaurant is de gevel van het hotel ingetogen vormgegeven. Een patroon van verdiepingshoge glasvlakken is afgewisseld met geprofileerde, prefab betonpanelen. De gekozen materialen verwijzen naar het omringende industriële erfgoed. In een eerder ontwerp was een geheel beglaasde gevel bedacht, maar de opdrachtgever gaf de voorkeur aan een hybride gevel van glas en beton. De afzonderlijke verdiepingen zijn benadrukt met betonnen vloeroverstekken. De detaillering is minimalistisch. Zo is de voeg tussen de betonnen en glazen panelen zo smal mogelijk gemaakt door de elementen boven en onder in te klemmen tussen stalen profielen die aan de overstekken van de vloeren zijn verankerd.
Met een reeks van drie latex mallen zijn alle gevelpanelen gegoten, door herhalen en spiegelen. De gevelpanelen zijn in Nederland vervaardigd en verscheept naar Londen. Voor het bepalen van de oppervlaktestructuur en kleur zijn een aantal kleinschalige proefstukken bekeken. Aan de hand daarvan zijn twee mock-ups op ware grootte gemaakt om de textuur bij daglicht te beoordelen.
De betonpanelen zijn vervaardigd uit een betonmengsel met de volgende componenten: kwartszand, portlandcement, silica fume, superplastificeerder, zwart ijzeroxide pigment en een additief dat het beton een beschermende coating tegen vuil geeft.
De opdrachtgever wilde zoveel mogelijk architectonisch beton. Daarom is ook veel schoonbeton te zien in het interieur. Het dubbelhoge restaurant in de kelder heeft schoonbetonnen wanden en een afdekvloer met betonlook. De aangrenzende patio heeft echte gevlinderd betonnen vloeren en een aantal betonnen wanden in het zicht. In de bar bij het restaurant hangt zelfs een opvallende betonnen DJ-stand. Verder zijn geprefabriceerde betonnen dubbele wandpanelen bij de trappenhuizen, ontvangstruimtes en conferentieruimtes blootgelegd. Voor een comfortabele sfeer in het interieur is het beton afgewisseld met hout en brons.
De onderzijde van de vlakke vloerplaten op de verdiepingen vormen ook direct de plafonds in de hotelkamers. Daarom zijn de posities van de bekistingspanelen zorgvuldig getekend en uitgezet, zodat de voegen netjes met elkaar uitlijnen in elke kamer.
De volledig betonnen draagconstructie heeft glasvezelwapening. Ondanks de Londense kleibodem is het gebouw gefundeerd op staal. De in het werk gestorte keldervloer heeft daarom een dikte van 1 m. De betonnen kelderbak zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de belasting op de kolommen en wanden op de ondergrond. Ook de verdiepingsvloeren zijn in het werk gestort en zijn nagespannen. De 225 mm dikke vlakke vloerplaten overspannen tot 9 m tussen betonnen kolommen.
De opdracht voor het Nobu Hotel kreeg Ben Adams Architects in 2013. Het project was al eerder van start gegaan in 2011. Ron Arad Architects maakte een ontwerp voor het hotel dat in 2012 een bouwvergunning kreeg. Het oorspronkelijke plan bevatte uitkragende vloerplaten en stalen balken met een verdiepte tuin om de restaurantruimte van daglicht te voorzien.